کنترل کیفیت چیست؟

تعریف کنترل کیفیت

(QC) فرآیندی است که از طریق آن یک کسب و کار به دنبال اطمینان از حفظ یا بهبود کیفیت محصول است. کنترل کیفیت مستلزم آن است که شرکت محیطی ایجاد کند که در آن مدیریت و کارکنان برای کسب رضایت مشتری و سهم بیشتر از بازار رقابت تلاش کنند. این کار با آموزش پرسنل، ایجاد معیارهایی برای کیفیت محصول و آزمایش محصولات بااستفاده از  ابزارهای مورد نیاز  انجام می شود.

یکی از جنبه های مهم کنترل کیفیت، ایجاد کنترل های کاملاً تعریف شده است. این کنترل ها به استانداردسازی تولید و واکنش به مسائل کیفیت کمک می کند. محدود کردن فضای خطا با مشخص کردن اینکه کدام فعالیت های تولیدی باید توسط کدام پرسنل تکمیل شوند، احتمال مشارکت کارکنان در کارهایی را که برای آنها آموزش کافی ندارند کاهش می دهد.

هدف اصلی کنترل کیفیت

تضمین رضایت مشتری و بهبود عملکرد کلی سازمان است.برای دستیابی به این اهداف، سازمان ها باید یکسیستم کنترل کیفیت جامع را پیاده سازی کنند که شامل چندین اصل کلیدی باشد.

اصول کنترل کیفیت:

تمرکز بر مشتری:

نیازها و انتظارات مشتری نیروی محرکه کنترل کیفیت هستند. سازمان ها باید نیازهای مشتریان خود را درک کنند و از این اطلاعات برای توسعه و پیاده سازی فرآیندهای کنترل کیفیت که این نیازها را برآورده می کند، استفاده کنند.

بهبود مستمر:

کنترل کیفیت یک رویداد یک بار نیست. این یک فرآیند مداوم است که مستلزم بهبود مستمر و سازگاری با تغییرات در الزامات مشتری، فناوری و استانداردهای صنعت است. سازمان ها باید به طور مداوم فرآیندهای کنترل کیفیت خود را ارزیابی کرده و بهبودهایی را برای اطمینان از موثر ماندن آنها انجام دهند.

پیشگیری:

کنترل کیفیت در وهله اول بر جلوگیری از بروز نقص متمرکز است. این امر از طریق اجرای اقدامات پیشگیرانه مانند آموزش، کنترل فرآیند و سیستم های مدیریت کیفیت به دست می آید.

بازرسی و آزمایش:

بازرسی و آزمایش اجزای اساسی کنترل کیفیت هستند و برای تأیید اینکه محصولات مطابق با استانداردها و مشخصات مورد نیاز هستند، استفاده می شوند. بازرسی و آزمایش باید در هر کدام از مراحل فرآیند تولید، از مواد اولیه ، حین تولید تا محصولات نهایی انجام شود.

مستندسازی:

مستندسازی برای کنترل کیفیت عنصری مؤثر و حیاتی است. سوابقی از فرآیند کنترل کیفیت، از جمله نتایج آزمایش، گزارش های بازرسی و اقدامات اصلاحی انجام شده را ارائه می دهد. این مستندات برای نظارت و بهبود فرآیند کنترل کیفیت استفاده می شود و همچنین به عنوان مدرکی دال بر انطباق با استانداردهای صنعت و الزامات مشتری عمل می کند.

مشارکت کارکنان:

کارکنان نقش مهمی در کنترل کیفیت دارند. آنها مسئول انجام بازرسی ها، آزمایش ها و سایر فعالیتهای کنترل کیفیت هستند. سازمان ها باید آموزش و پشتیبانی را به کارکنان خود ارائه دهند تا اطمینان حاصل کنند که آنها از مهارت ها و دانش لازم برای انجام موثر این فعالیت ها برخوردار هستند. در نتیجه، کنترل کیفیت بخشی ضروری از عملیات هر سازمان است.

چرا QC ضروری است؟

 ایجاد یک محصول پرهزینه، زمان بر است و بی توجهی به کنترل کیفیت باعث دوباره کاری ها و ضایعات زیاد خواهد شد و علاوه بر آن عرضه محصول به بازار بدون کسب اطمینان از کیفیت آن، ریسک بالای عدم رضایت مندی مشتری را دارد . علاوه بر این، اگر شرکتی محصولات معیوب را برای مشتری ارسال کند، ممکن است در قبال صدمات یا مشکلات ناشی از استفاده از محصولات معیوبش مسئول شناخته شود و باید پاسخگوی سیستم های دولتی حامی مصرف کنندگان باشد .تولید محصول معیوب، برندسازی را عقیم میکند و تولیدکننده سهم خود را در بازار تجارت به رقبا می بازد. در حالی که  برای جلوگیری از این تهدیدها ،پیاده کردن سیستم مبتنی بر کیفیت نه تنها میتواند محصولات معیوب یا ناایمن را شناسایی کرده و قبل از ارسال به مشتری آن را اصلاح و بدون عیب کند، بلکه از همان ابتدا با کنترل کیفیت مواد اولیه و کنترل های حین تولید از تولید محصول معیوب و هزینه های زیاد ناشی از دوباره کاری جلوگیری کند بی شک سهم بیشتر بازار رقابت با رضایت مندی مشتریان وفادار و مدیریت دزست مالی قابل دست یابی است.

QC   در واحد تولیدی چگونه انجام می شود ؟

آزمایش های کنترل کیفیت عموماً در کلیه مسیر فرایند تولید از مواد اولیه گرفته  حین تولید، محصول نهایی انجام می شود. کارکنان بخش کنترل کیفیت اغلب باانجام نمونه برداری از مواد خام، نمونه از خط تولید و آزمایش محصول نهایی و انجام آزمون بر اساس استاندارد مورد نظر آن را به انجام میرسانند .البته بازرسان خط تولید گاها پارامترهای کلیدی را مطابق چک لیست باید کنترل نمایند.نتایج این آزمون ها به شناسایی نقص و رفع آن در محل تولید می انجامد و حتی اقدامات اصلاحی و  پیشگیرانه  برای جلوگیری از آن در آینده کمک می کند.

QC   در واحد خدماتی چگونه انجام می شود؟

در یک تجارت غیر تولیدی، تست کیفیت می تواند شامل ارزیابی خدمات مشتری، پرسشنامه، نظرسنجی، بازرسی یا ممیزی باشد. یک کسب و کار می تواند از هر فرآیند یا روشی برای تأیید اینکه محصول یا خدمات نهایی آن نیازهای مشتری را برآورده می کند و ایمن و قانونی است استفاده کند.

آیا QC بر اساس صنعت متفاوت است؟

کنترل کیفیت مورد استفاده در یک کسب و کار به شدت به محصول یا صنعت وابسته است. به عنوان مثال، در تولید مواد غذایی و دارو، کنترل کیفیت شامل حصول اطمینان از اینکه محصول باعث بیمار نشدن مصرف‌کننده می‌شود، بنابراین شرکت آزمایش‌های شیمیایی و میکروبیولوژیکی نمونه‌های خط تولید را انجام می‌دهد.

اگر شما دانش تخصصی استانداردسازی را ندارید ما مفتخر خواهیم شد  25 سال تجربه تخصصی در زمینه استانداردسازی، برای بهبود مستمر محصولات و خدمات شما بکار گرفته شود. با ما تماس بگیرید.